Tugay Bilgen'in "Harekete geçme zamanı (2)" başlıklı köşe yazısı
Değerli okur; geçtiğimiz hafta harekete geçebilmek için stratejiler geliştirmeye başlamıştık. Konumuzu da bedel ve ödül mekanizmaları üzerinden işliyorduk. İlk kısımda ödül mekanizmaları hakkında konuştuk. Bu hafta ise bedel nedir, değişebilir mi ve nasıl değiştiririz? konularına değineceğiz. Hazırsan başlayalım.
Bedel ile ilgili kısa bir hatırlatma yapacak olursak, eylemin bedelini peşin ödeme gibi düşünebiliriz demiştik. Yani bedel hemen şimdide ve kesin. Evet bunlar gerçekler, gerçekle çatışmak ise manasız. Bizim için önemli olan kısım "bedel görecelidir." Göreceliden kasıt, bedelin kişiden kişiye değişiyor olmasıdır. Örneğin ahşap sandalye imalatı marangoz için sıradan bir iş iken aşçı için büyük bir mesele olarak algılanır. Burada zorluğu belirleyen iş mi yoksa işi yapanın kim olduğu mu? Bu örnek aklında dursun. Şimdi şunu düşün değerli okur. Sence eski ben ve yeni ben arasında da bu bedel algısı değişir mi? Eğer insan değişiyor ise cevap evet. Değişimden kastım özünün değişmesi değil, hayat içinde öğrendiklerimin dünyaya karşı tavrımı değiştirmesi meselesi. Ve bu konuda da hem fikir olduğumuzu düşünüyorum. Sence hiç bilen ile bilmeyen bir olur mu? Eski ben bilmiyordu, yeni ben biliyor. Sence hala aynı kişi miyiz? Aslında cevabı biliyoruz. Eskilerden bir şarkıda da dediği gibi "O eski halimden eser yok şimdi." İnsan değişir. Şimdi marangozu tekrar hatırla. Aynı sandalyeyi çıraklık döneminde yapmasının zorluğu ile ustalık döneminde yapmanın zorluğu aynı mı?
Pekala toparlayalım. Bedel görecelidir, kişiden kişiye değişir. İnsanın da yeni şeyler öğrendikçe değiştiği kabul edilebilir. İnsanın olumlu yöndeki değişimi ise bedeli azaltmak (değiştirmek) için bir fırsat yaratır. Sıra geldi bedeli azaltmaya…
Bedelin büyüklüğü zihin tarafından zor ve kolay kavramları üzerinden tespit edilir. Dolayısı ile maksat zoru kolaya çevirmek diyebiliriz. Örneği hatırla, Marangoz için zoru kolaya çeviren neydi? Çırak ve ustanın farkı ne? Fark şu, çırak henüz öğrenememiş iken, usta öğrenmiş olan kişidir. Yani bedeli azaltmak istiyorsan bilmediklerini öğrenmelisin.
Değerli okur, eğer hayatında eyleme geçmekte güçlük yaşıyorsan, sebeplerinden birisi de o eylemin bedelinin çok fazla gelmesi olabilir. Unutma bizler fazla olan bedeli "zor" diye nitelendiririz. Bir şeyler zor ise de bil ki mesele işin zorluğu değil, henüz çırak olmandır. Esenlikle kal...