Bir kez yapılan her şey hata değildir

Tugay Bilgen'in "Bir kez yapılan her şey hata değildir" başlıklı köşe yazısı

İnsanoğlu bir kavrama aşina olmak ile kavramın tanımını bilmeyi sıkça karıştırır. Bu haftanın konusu olan "Hata" kavramı da maalesef bunlardan bir tanesidir.

Günlük hayatta kullanımına baktığımızda, yanılgıya düşmek, yanılmak anlamında kullanılırken bazen sadece sonuçtan hoşnut olmama durumunun da hata olarak dile getirildiğini görmekteyiz. Tüm bunlar yanlış değil tabii, sadece eksik. Yani tam bir tanım değil. Bu şekilde eksik tanımlamalarında bir takım olumsuz sonuçlar doğurduğunu görüyoruz. En sık gördüğümüz yanılgı da bir tercihin "hata" olarak nitelendirildiği durumlardır. Peki tercih ve hata kavramlarını karıştırmak neden önemli bir konu? Bildiğiniz üzere olumsuz sonuçlanan durumlardan hemen sonra içimizde bir vicdan muhasebesi yapılır ve kendimiz veya öteki için bir hüküm verilir. Affedip affetmeme arasındaki bir karardır bu. Değerli okur; bilmen gereken şey, hatalar affedilebilir iken tercihlerin sadece bedeli olduğudur. Ve sen bir tercihi hata zanneder isen affedemeyeceğin bir olayı affetmeye çalışırken bulabilirsin kendini. Unutma tercihler affedilmez... Gelelim hatanın gerçek tanımına.

Hata: Bir hedef doğrultusunda ilerler iken atılan adımlarda, adım atmadan önce tahmin edilememiş fakat olasılık dahilinde olan o kötü sonuca varmaktır. Bu tanımın en önemli kısmı adım atmadan önceki kötü sonucun tahmin edilemez oluşudur. Keza tahmin edilebilir bir sonuç ise bunun adı tercihtir. Bu yüzden hata bir kere yapılır denilmiştir. Çünkü ikinci kez atılan adımda artık kötü sonucu tahmin edemedim deme şansımız kalmamıştır. Ve yine başlıkta yazdığı gibi ilk kez yapılan her şey hata değildir, çünkü bazı adımların sonunun kötü ihtimaller barındırdığı biz henüz tecrübe etmemiş olsak bile kültürümüz gereği bilinmektedir. Örneğin; adamı öldürdüm hata ettim, hırsızlık yaptım hata ettim, onu aldattım hata ettim gibi… Bu eylemlerin sonuçları ilk kez yapan için bile bilinmektedir. Değerli okur artık hatanın gerçek tanımına sahipsin. Senin için temennim neyin hata olup neyin hata olmadığını bugünden itibaren ayırt edebilmendir. Ve unutma sadece hatalar affedilebilir.

“İnsanoğlu nasıl hata yapar?” Sorusu senin içinde merak uyandırıyor ise bu da önümüzdeki haftanın konusu olacak. Haftaya yine görüşmek üzere…