Oğuzhan Kır'ın "Yunan işgalinde Kuzey Sakarya cephesi" başlıklı köşe yazısı

I. Dünya Savaşı’nda mağlup olan Osmanlı Devleti, İtilaf devletleriyle 30 Ekim 1918 tarihinde imzaladığı Mondros Mütarekesi’nden sonra yurdun dört bir yanı İtilaf Devletlerince işgal edilmeye başlandı. Mütarekeden yaklaşık 6 ay sonra İngilizlerden cesaret alan Yunanistan, Pontus hayaliyle 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir’i işgal ettikten sonra hızla Batı Anadolu’yu işgale başladı. Mondros Mütarekesiyle birlikte Türk ordusu dağıtılmış, silahlarına el konulmuştu. Bunun üzerine Anadolu’nun hemen her bölgesinde direniş başlatılarak, Kuva-yı Milliye birlikleri kuruldu.

Yunan ordusu 25 Mart 1921’de Sapanca ve Arifiye’yi, bir gün sonra da Beşköprü ve Serdivan’ı işgal etti. Şehrin işgal edildiğini gören Adapazarılılar büyük panik yaşadılar. Birkaç koldan saldıran düşmanın nehirden karşıya geçmesini engellemek isteyen halk, Tavuklar Köprüsü’nü çarşaf ve yorganlarla ateşe verdiler.

Şehrin adım adım işgal edildiğini gören Adapazarı sakinleri; kadınlar, yaşlılar ve çocukları güvenilir bir sığınak olan Karasu ve Kocaali’ye doğru çoktan yola çıkarılmışlardı. Halk, Adapazarı Hükümet Konağı ve Erenler tepesi olmak üzere iki noktada toplanmıştı. Serdivan tarafından düşmanın geldiğini görünce gözlerine inanamadılar. Düşman, sonunda Adapazarı merkezine geldi. Türkler, az sayıdaki kuvvetle karşı koymaya çalıştıysa da başarılı olamadılar ve Adapazarı 26 Mart 1921 günü işgal edildi.

Kuzeyden ise Kandıra ve Kaynarca’yı (Hoca Köy) işgal eden Yunanlılar, 29 Mart 1921 günü kuzeyde Karasu istikametine doğru yöneldiler. Kaynarca ile Karasu arasında bir geçitte Yunanı kıstıran Halit Molla ve İpsiz Recep milisleri başarılı bir savunma yaparak düşmanı geri püskürtmeyi başardılar.

Adapazarı’nı işgal eden Yunan birlikleri 30 Mart günü Söğütlü ve Ferizli’yi (Firuzlu) işgal ettikten sonra Sinanoğlu istikametine ilerlediler. Sinanoğlu geçidinde ise İpsiz Recep, Karasulu İttihatçılardan Necati Bey ve Halit Molla milisleri yaklaşık 500 kişilik bir kuvvetle Yunan’a ağır bir darbe indirdiler. 100’den fazla kayıp veren Yunanlılar Ferizli’ye çekilerek katliam yaparak her yeri yakıp yıktılar.

Yunan ordusu Kaynarca’nın doğusunda, Karasu ve Sinanoğlu’nda büyük bir hezimete uğradı. Seyifler Muharebesi’nde üzücü olaylardan biri de Halit Molla’nın kardeşi Aşır Bey’in şehit olmasıydı. Türk kuvvetlerinin ikinci taarruzu karşısında büyük kayıplar veren Yunan ordusu, Ferizli ve Damlık köylerini yakarak Söğütlü’ye çekildi. Harmantepe ve Karaman bölgesindeki çarpışmalarda da varlık gösteremeyen düşman, İzmit istikametine doğru kaçmaya başladı. Kuzey müfrezesi 21 Haziran sabahı Adapazarı’na girerek Türk bayrağını Adapazarı Hükümet Konağı’nda yeniden dalgalandırmaya başladı.